Charts lezen

Het lezen van charts is een essentiële vaardigheid voor elke trader. Deze pagina leert je hoe je grafieken interpreteert en welke tools je kunt gebruiken om betere beslissingen te maken.

Wat is een chart?

Een chart (koersgrafiek) is een visuele weergave van de prijsbeweging van een financieel instrument (zoals een aandeel, crypto of forex) over tijd. Het is de basis van technische analyse en helpt traders om patronen, trends en kansen te identificeren.

Een chart bestaat uit drie hoofdelementen:

• Tijdas (horizontaal): Toont de tijd, van links (verleden) naar rechts (heden). Elke candlestick of bar vertegenwoordigt een bepaalde tijdsperiode.
• Prijsas (verticaal): Toont de prijs van het instrument. Hoger op de chart = hogere prijs, lager = lagere prijs.
• Candlesticks of bars: De individuele elementen die de prijsbeweging voor een specifieke periode weergeven. Elke candlestick toont de open, high, low en close prijs voor die periode.

Charts zijn essentieel omdat ze de acties van alle traders in de markt visualiseren. Door charts te analyseren, kun je zien waar kopers en verkopers actief zijn, waar belangrijke prijsniveaus liggen, en welke richting de markt waarschijnlijk op gaat.

Timeframes

Een timeframe is de tijdsperiode die elke candlestick vertegenwoordigt. In je chart selecteer je het timeframe dat je wilt weergeven. Populaire timeframes zijn:

• 1 minuut (1m): Elke candlestick = 1 minuut. Zeer gedetailleerd, veel ruis. Voor actieve daytraders.
• 2 minuten (2m): Elke candlestick = 2 minuten. Nog altijd zeer gedetailleerd, maar iets minder ruis dan de 1m.
• 5 minuten (5m): Elke candlestick = 5 minuten. Populair voor daytrading. Goede balans tussen detail en overzicht.
• 15 minuten (15m): Elke candlestick = 15 minuten. Minder ruis, duidelijker patronen.
• 1 uur (1h): Elke candlestick = 1 uur. Voor swingtrading en langere posities.
• 1 dag (1d): Elke candlestick = 1 dag. Voor langetermijnanalyse en trendidentificatie.

Bij het analyseren begin je met de hogere timeframes (1d en 1h) om de trend te bepalen, en gebruik een lager timeframe (1m, 2m of 5m) om je exacte entry te vinden.

Levels

Levels zijn belangrijke prijsniveaus waar de prijs vaak op reageert. Er zijn 2 soorten levels:

• Support (steun): Een prijsniveau waar de prijs moeite heeft om onder te zakken. Koopdruk is hier sterk. Vaak een goed moment om long te gaan.
• Resistance (weerstand): Een prijsniveau waar de prijs moeite heeft om boven te komen. Verkoopdruk is hier sterk. Vaak een goed moment om short te gaan.

Naast support en resistance levels zijn er nog een paar aanvullende situaties waar de prijs op kan reageren:

• Round numbers: Psychologische levels zoals $100, $150, $200. Prijzen reageren vaak op deze ronde getallen.
• Yesterday high (YH): De hoogste prijs die gehaald is op de voorgaande beursdag.
• Yesterday low (YL): De laagste prijs die bereikt is op de voorgaande beursdag.

Levels kun je tekenen op je chart door horizontale lijnen te plaatsen op belangrijke prijzen. Hoe vaker een prijs op een level reageert, hoe belangrijker dat level is.

Patronen

Patronen zijn herkenbare vormen in de chart die traders gebruiken om mogelijke prijsbewegingen te voorspellen. Er zijn twee hoofdtypen patronen:

Candlestick patronen worden gevormd door één of enkele candlesticks. Deze patronen geven vaak signalen over mogelijke omkeringen of voortzettingen van de trend op korte termijn. Voorbeelden zijn patronen zoals de hammer, shooting star en engulfing patterns. Ze zijn vooral nuttig voor het timen van je entry of exit.

Chart/trend patronen worden gevormd door meerdere candlesticks over een langere periode. Deze patronen creëren herkenbare vormen zoals wedges, flags, head and shoulders. Ze helpen je om grotere bewegingen en trendwisselingen te identificeren.

Belangrijk: Patronen zijn geen garantie. Gebruik ze altijd in combinatie met andere signalen zoals volume, levels en de algemene trend. In een latere les over strategieën leer je hoe je deze patronen praktisch toepast in je trading.

Indicatoren

Indicatoren zijn wiskundige berekeningen die je helpen om patronen te herkennen. Hier zijn de belangrijkste:

Volume

Volume toont hoeveel aandelen er worden verhandeld. Dit is de belangrijkste indicator voor daytraders.

• Hoge volume bij stijging: Sterke koopdruk, grotere kans dat de beweging legitiem is.
• Lage volume bij stijging: Zwakke beweging, mogelijk een valse breakout.
• Hoge volume bij daling: Sterke verkoopdruk, Grotere kans dat de beweging legitiem is.
• Lage volume bij daling: Zwakke beweging, mogelijk een valse breakdon.
• Volume spike: Vaak bij belangrijke nieuws. Het beste is om niet in een trade te zitten rondom geplande nieuwsevents.

Regel: Volume bevestigt de trend. Zonder volume is een beweging minder betrouwbaar.

VWAP (Volume Weighted Average Price)

VWAP toont de gemiddelde prijs gewogen naar volume. Het is een van de meest betrouwbare indicatoren voor daytrading.

• Boven VWAP: Vaak bullish (stijgend). Prijs boven VWAP = sterkere koopdruk.
• Onder VWAP: Vaak bearish (dalend). Prijs onder VWAP = sterkere verkoopdruk.
• Prijs trekt naar VWAP: De prijs heeft de neiging om terug te keren naar VWAP, zoals een magneet.

9EMA (9-period Exponential Moving Average)

De 9EMA is een snelle moving average die de korte termijn trend toont.

• Prijs boven 9EMA: Korte termijn trend is bullish.
• Prijs onder 9EMA: Korte termijn trend is bearish.
• 9EMA kruist boven/onder prijs: Mogelijk trendwisseling.

ATR (Average True Range)

ATR meet volatiliteit. Het toont hoe veel de prijs gemiddeld beweegt per dag.

• Hoge ATR: Hoge volatiliteit, grote bewegingen.
• Lage ATR: Lage volatiliteit, kleine bewegingen.

ATR helpt je om je stop loss en take profit op de juiste afstand te zetten.

Momentum

Momentum indicatoren (zoals RSI of MACD) meten de kracht van een beweging.

• Hoge momentum: Sterke beweging, waarschijnlijk voortzetting.
• Lage momentum: Zwakke beweging, mogelijk omkering.
• Divergentie: Prijs maakt nieuwe high, maar momentum niet = waarschuwingssignaal.

Tip: Laat je niet teveel afleiden door indicatoren. Ze kunnen behulpzaam zijn, maar zorgen ook voor ruis en afleiding.